Mannen kussen mannen? Uitsluitend als het zeer intieme vrienden zijn. Je gaat niet als vent je buurman kussen, stel je voor! Wie is je zeer intieme vriend? Dat merk je vanzelf als hij begint te knuffelen. Geeft een Fransman je een uitgestoken hand dan is de boodschap dat méér intimiteit niet op prijs wordt gesteld.
Vrouwen kussen vrouwen? Ja, altijd. Zoals mannen ook vrouwen kussen. Hiervoor hoeft u geen intieme relatie te hebben, het volstaat dat u mekaar al eens gezien hebt. Of je bent verzeild geraakt in een groep waar iedereen mekaar kust, dan ben jij ook aan de beurt, ook al ken je de mensen niet. Toch is het spel moeilijk te doorgronden. Kust de vrouw van de beenhouwer al haar klanten? Nee. Maar mij kust ze warempel wel. Gewoon afwachten is het devies.
Wanneer kussen? Eénmaal per dag. De Fransen houden er een soort administratie van bij wie ze vandaag op het marktpleintje al gekust hebben. Is dat 's ochtends om negen uur geweest, dan bent u de hele dag vrij. Morgen begint het weer. Maar dat is niet altijd waar. Als je bijvoorbeeld samen een avondje hebt doorgebracht, wordt er bij het afscheid weer gekust.
In de meeste regio's geven mannen elkaar de hand, terwijl de vrouwen zowel door mannen als vrouwen gekust worden. Ook het handenschudden gebeurt éénmaal daags. Is er al enige intimiteit in het spel dan kan het handenschudden worden uitgebreid door iemand tegelijkertijd met de linkerhand aan te raken, als een soort bevestiging van de vriendschap. Ook hier is de boodschap: wacht gewoon af wat de ander doet.
Maar dan komen we op een heikel punt: hoeveel kussen? Vroeger gaven we elkaar één kus, toen twee, toen drie, sommigen houden tegenwoordig zelfs bij drie niet op. In Frankrijk is dat sterk gebonden aan de regio. Een student aan de Sorbonne studeerde zelfs op dit onderwerp af en bracht alle regio in kaart. Die kaart is te zien op http://combiendebises.free.fr
In het uiterste puntje van Bretagne kust men elkaar éénmaal. In Parijs en grote omgeving zijn 4 kussen gebruikelijk. Gelukkig voor mij, in de Périgord volstaan twee kussen, eentje links, eentje rechts.
Dat brengt me op de volgende complicatie. Begin je links of begin je rechts? Daar zijn geen regels voor. Op het moment dat de koppen elkaar naderen, wijst zich dat vanzelf.
Vreselijk moeilijk heb ik het in het toeristenseizoen. Je komt dan de mensen tegen van vorig jaar. Zijn dat Parijzenaars dan eisen ze vier kussen. Links rechts, links rechts. Of andersom. Maar zijn het Bretoenen dan moet je die uitbundigheid niet proberen. De enige techniek die er bestaat, is dat je alles onthoudt. En twijfel je, wacht dan af wat de ander doet. Pffft, wat een gedoe!
